DE VOORGANGER ONDER DE LOUPE

23 ‘The lion king’ in cijfersMeer dan 600 artiesten, tekenaars en technici hebben aan de hele productie van de animatiefilm meegewerkt. Ze maakten meer dan één miljoen tekeningen voor de film. Daarbij ook 1.197 handgeschilderde achtergronden en 119.058 individueel ingekleurde filmframes.

1 ‘The lion king’ en niet ‘The lion queen’In The lion king zijn de verhoudingen vrij duidelijk: Mufasa is koning, zoon Simba is zijn opvolger en Scar aast op de macht van zijn broer. Bijzonder, want in de echte wereld leven leeuwen in matriarchale troepen. 'De vrouwtjes zijn het hart en ziel van de troep. Mannetjes komen en gaan', zegt Craig Packer, leeuwenkenner bij National Geographic. Dat zou betekenen dat de familie door moeder Sarabi geleid zou moeten worden, maar in 1994 komt ze amper in de film voor.

15 Can you feel the love tonight, Timon en Pumbaa?Can you feel the love tonight staat garant voor romantiek tussen een volwassen Nala en Simba. Toch dachten de makers er eerst aan om het nummer als duet toe te schrijven aan… Timon en Pumbaa. Maar daar stak Elton John een stokje voor wegens 'te komisch' voor zo’n romantisch nummer.

16 Best scorende animatiefilm tot 2010Zestien jaar lang hield de film stand aan de top als best scorende animatiefilm aller tijden. Tot Toy story 3 in 2010 kwam. Dat record werd vervolgens gebroken door het immens populaire Frozen in 2013.

24 Elton John en Tim Rice ook in remakeSir Elton John en Tim Rice zorgden voor de klassiekers Can you feel the love tonight en Circle of life in de originele animatiefilm. Voor de live-action remake kropen ze opnieuw samen in de pen. Het resultaat is Never too late, waarin John samen met een Afrikaanse koor zingt.

9 Protest rond ‘Hakuna matata’Hakuna matata ofwel 'geen zorgen' in het Swahili. In 2003 registreerde Disney de woorden als trademark. Geen enkel Amerikaans bedrijf mag de uitdrukking op een T-shirt zetten en verkopen, zonder toestemming. Afrikaanse bedrijven mogen dat zelfs helemaal niet doen op de Amerikaanse markt. Het levert Disney felle kritiek op. Er wordt hen kolonialisme en diefstal verweten. Een internationale petitie verzamelde intussen al meer dan 190.000 protesthandtekeningen.

17 Goed voor twee OscarsEr waren vier Oscarnominaties in 1995. Hans Zimmer kreeg er een in de categorie ‘Beste originele compositie’. Elton John en Tim Rice kaapten met Can you feel the love tonight die voor ‘Beste originele nummer’ weg. Daarvoor werden ook Hakuna matata en Circle of life genomineerd.

25 Nummer 32, maar de eerste origineleThe lion king was in 1994 de 32ste animatiefilm die uit de kleurrijke Disney-stal is gekomen. Toch was het pas voor het eerst dat Disney zich niet baseerde op een bestaand boek of sprookje en zelf een verhaallijn bedacht.

11 Spelfoutje?Wie nog de Nederlandse VHS uit 1994 of een poster heeft liggen, merkte het misschien al op. Daarop staat niet De leeuwenkoning, wel De leeuwekoning. Een spelfout? Niet in die tijd, want pas in 1995 trad de nieuwe spelling in werking, waarbij een tussenletter -n moest worden toegevoegd.

4 Mufasa en Scar zijn geen broersBrothers in arms waren Mufasa en Scar niet, maar ze waren wel biologische broers. Dachten we. Tot de producers in een interview twee jaar geleden zeiden dat de twee helemaal geen broers zijn. ‘Leeuwenbroers’ in dezelfde troep blijken in de natuur niet voor te komen. Om de genetische diversiteit binnen de troep te vrijwaren, gaan mannelijke leeuwen op zoek naar een nieuwe troep.

18 Elk z’n Swahilische naamHet verhaal speelt zich af in de Afrikaanse savanne en de personages zelf krijgen namen in het Swahili, een taal die vooral gesproken wordt in landen in Oost-Afrika zoals Tanzania en Kenia. Zo betekent Simba leeuw, Nala geschenk, Sarabi weerspiegeling en Rafiki vriend.

12 Bijna geen ‘Circle of life’De legendarische openingsscène krijgt de muzikale ondersteuning van Circle of life, maar bijna was het zonder muziek te doen. Pas toen de makers een instrumentele versie van het nummer te horen kregen, waren ze zo onder de indruk, dat werd beslist om het nummer daar te zetten.

Juni 1994. ‘The lion king’ was voor het eerst te zien in de Amerikaanse zalen. De eerste animatiefilm waarvoor Disney een eigen verhaal bedacht, en niet ging spieken bij een sprookje of een boek. De eerste Disneyfilm ook waarin al eens een windje mag worden gelaten. In alle opzichten baanbrekend, dus. Vandaag speelt de live-action remake in de zalen. Wij zetten even op een rijtje wat u moet weten over zijn 25 jaar oude voorganger. EVA DE POORTER

5 Protjes op het schermPumbaa, het komische wrattenzwijn, werd verstoten door zijn soortgenoten. Hij heeft namelijk een vervelend probleempje: winderigheid. Dat maakt van Pumbaa meteen de eerste Disneyfiguur die op beeld naar hartenlust protjes mocht laten.

19 Scar, de baviaanBij eerste schetsen van het scenario zou het verhaal draaien rond een conflict tussen leeuwen en bavianen. Daarbij zou Scar geen leeuw, maar wel de leider van de bavianen zijn. Baviaan Rafiki zou dan ook een andere rol krijgen, als cheeta.

2 Japans plagiaat?Sommige filmcritici vinden dat het verhaal gelijkenissen vertoont met Kimba the white lion, een Japanse mangareeks uit de jaren 50 en 60. De hoofdrol is weggelegd voor een leeuwenwelp, Kimba. Een andere leeuw is de slechterik en wordt bijgestaan door een duo hyena’s. Sommige animators geven aan dat ze in hun kindertijd fan waren van de reeks, maar van plagiaat wil Disney niet weten.

13 Strofe in het AfrikaansNants ingonyama bagithi Baba, Sithi uhm ingonyama! Ontelbare keren oefenden we die eerste zin, even veel keren hadden we het mis. De eerste strofe van Circle of life is in de Afrikaanse taal Zoeloe. Vrij vertaald: Hier komt een leeuw, vader. Oh ja het is een leeuw. Hier komt een leeuw, vader. Oh ja, het is een leeuw. Een leeuw. We gaan veroveren. Een leeuw. Een leeuw en een luipaard komen naar deze open plek.

6 Wereldwijd de succesvolsteDe animatiefilm was wereldwijd aan de box office de succesvolste van 1994. Hij ging kleppers als Forest Gump, The mask, Speed, Four weddings and a funeral en True lies vooraf. De film bracht in totaal meer dan 968 miljoen dollar (859 miljoen euro) op.

20 Een vleugje ShakespeareDe koning die vermoord wordt door zijn broer, dat klinkt bekend in de oren bij zij die hun Engelse klassiekers kennen. Disney haalde wat van de mosterd bij Hamlet, het toneelstuk van William Shakespeare. Daarin wordt de koning van Denemarken vermoord door zijn broer Claudius.

21 Drie jaar werk voor 2,5 minutenDe dood van Mufasa in de aanrazende meute gnoes: ieder kind heeft er al tranen om gelaten. De animators ten tijde van de productie ook. De scène duurt amper 2,5 minuut, en toch hadden ze bijna drie jaar nodig om ze te maken. Omdat de computertechnieken nog niet op punt stonden, moesten ze eerst zelf een computerprogramma schrijven zodat de dieren niet op elkaar zouden inrennen.

8 Hidden MickeyEen hidden Mickey of verborgen hoofd van Mickey Mouse zit in verschillende films van Disney verstopt. Vaak in de vorm van een schaduw of silhouet. Ook in The lion king. Wanneer Timon op zoek gaat naar insecten, is er Mickey-silhouet te zien op het achterlijf van een bruine mier rechtsboven.

22 Scar of Hitler?Voor de scène waarin Scar Be prepared zingt, baseerden de tekenaars zich op Triumph of the will, een nazistische propagandafilm uit 1935. Terwijl Scar zijn verrotte plan uit de doeken doet om zijn broer de dood in te jagen, marcheren hyena’s in ganzenpas voorbij, net zoals de Duitse soldaten in de film. Of komen er lichtstralen vanuit de grond die de rotswand oplichten, zoals bij het Lichtdom in Nuremberg in de jaren 1930. Akelig gelijkaardig.

3 Een Vlaamse Timon en PumbaaIn Vlaanderen kwam een gedubde versie met Nederlandse stemmenacteurs, behalve voor Timon en Pumbaa. 'Nadat Scar zijn vader vermoord had, vluchtte Simba naar een buurland, waar Timon en Pumbaa hem vinden', zegt stemmenregisseur Arnold Gelderman in de internetserie Stemmen van toen. 'In Amerika kregen ze het accent van New Yorkse pooiers, maar ik dacht: Dat kunnen we hier niet in Nederland. Ik neem Vlamingen!' Zo kwamen David Verbeeck (Timon) en Door Van Boeckel (Pumbaa) in de film.

10 Een B-team tekenaarsDisney was tegelijk bezig met Pocahontas en had grote verwachtingen. Ze dachten dat de film over de indiaanse prinses prestigieuzer en succesvoller zou zijn en zette daarom hun meest ervaren animators in op Pocahontas. Het overgebleven ‘B-team’ werkte aan The lion king.

14 Eerste Disneyfilm in het ZoeloeThe lion king is ook de eerste Disneyfilm die in het Zoeloe gedubd wordt, een taal die in Zuid-Afrika gesproken wordt.

Alles wat u moet weten over 25 jaar ‘The lion king’

7 Hyena’s zijn níét domHyena’s Shenzi, Banzai en Ed zijn allesbehalve snugger en elegant. Kwijlers, domkoppen en ietwat schurftig: dat is het portret dat Disney van het trio maakte. Een fout beeld, stellen wetenschappers. Hyena’s zijn net mooie, intelligente en sterke dieren. Eén hyenabioloog zou Disney zelfs hebben aangeklaagd voor hun foute portret in The lion king.

DE VOORGANGER ONDER DE LOUPE

Alles wat u moet weten over 25 jaar ‘The lion king’Juni 1994. ‘The lion king’ was voor het eerst te zien in de Amerikaanse zalen. De eerste animatiefilm waarvoor Disney een eigen verhaal bedacht, en niet ging spieken bij een sprookje of een boek. De eerste Disneyfilm ook waarin al eens een windje mag worden gelaten. In alle opzichten baanbrekend, dus. Vandaag speelt de live-action remake in de zalen. Wij zetten even op een rijtje wat u moet weten over zijn 25 jaar oude voorganger. (EDP)